Het NWB Fonds ondersteunt sinds begin dit jaar het Focal Point Social Inclusion: een groep waterschappers die zich inzet voor het betrekken van achtergestelde groepen in internationale waterprojecten. Trekker Tanah Meijers: "Klimaat- en watergerelateerde problemen hebben vaak de grootste impact op kwetsbare mensen en de gemeenschappen waarin deze mensen leven. Als waterexperts kunnen we de neiging hebben deze mensen te zien als degenen die belang hebben bij 'onze oplossingen', maar we betrekken ze lang niet altijd als partners bij het bedenken van die oplossingen. Dat is een gemiste kans."
Oplossingen gaan verder dan techniek
Binnen de waterschappen wordt van oudsher vaak vanuit een technische en praktische lens gekeken naar uitdagingen die zich voordoen binnen het werkveld van integraal waterbeheer. Zoeken naar een oplossing, liefst zo concreet mogelijk. De context is echter zeer complex binnen internationale projecten. Het aanpakken van vraagstukken vraagt dan om verregaande samenwerking.
Meer dan stakeholders betrekken
Dat er voor het succesvol uitvoeren van een project gesproken moet worden met stakeholders, is niets nieuws. Maar om echt het draagvlak te bereiken dat waterschappers zoeken, om interventies echt aan te laten sluiten bij degenen die het hardst worden geraakt door de klimaat- en waterproblematiek waar we voor staan, moet er verder worden gekeken dan de standaard stakeholders. Meijers vertelt bevlogen: "Je moet nadenken over wie je misschien vergeet te betrekken, wie degenen zijn die niet gehoord worden – maar wel veel impact ondervinden van het werk dat je wel of niet besluit te doen. Hoe zorg je dat ook die mensen een stem krijgen in de besluitvorming? Hiermee bezig zijn, dat is proberen sociaal inclusief te werken."
Sociale inclusie
Hoewel de term sociale inclusie inmiddels veel gebruikt wordt in de watersector, is het geen eenduidig begrip. Voor de een betekent het het stimuleren van gendergelijkheid binnen de organisatie, voor de ander het betrekken van gemarginaliseerde groepen bij besluitvormingsprocessen – en vanalles daar tussenin. De definitie waar het focal point mee werkt is de volgende: Elk individu heeft de mogelijkheid, middelen en kans om deel te nemen en invloed uit te oefenen (in het Engels: Each individual has the ability, resources and opportunity to participate and influence).
Belangrijk hierbij is het woord invloed: het gaat niet alleen om aanwezig zijn, maar ook om het hebben van een stem bij de besluitvorming. En dat kan voor specialisten soms een uitdaging zijn. Het is namelijk best spannend om beslissingen niet alleen te laten nemen door de experts – de 'mensen die alles weten'. Maar: niemand weet natuurlijk alles. Iedereen heeft een stukje van de puzzel die de oplossing is voor de (water)problemen die voorliggen. Het gaat erom actief te luisteren naar diverse stemmen, dialoog te bevorderen en de uitkomsten om te zetten in praktische acties.
Internationale aandacht
Hierover nadenken is niet nieuw. Het belang van sociale inclusie en het betrekken van alle belanghebbenden wordt binnen de (internationale) watersector steeds meer gevoeld. Dit zien we bijvoorbeeld terug in de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties, bijvoorbeeld in SDG 5.5 (bevorderen van deelname van vrouwen in besluitvorming), 6.1 en 6.2 (gelijke toegang tot veilig en betaalbaar drinkwater en gepaste en degelijke sanitaire voorzieningen voor iedereen), 6b (De deelname versterken en ondersteunen van plaatselijke gemeenschappen bij de verbetering van het waterbeheer en van de sanitaire voorzieningen) en 10.2 (inclusie van iedereen mogelijk maken en bevorderen). Het om de tafel krijgen van alle betrokkenen is niet alleen wenselijk vanuit sociaal perspectief, maar ook essentieel voor het succes van internationale waterprojecten. Maar dat is lang niet zo makkelijk als het klinkt.
NWB-fonds geeft een boost
Om deze uitdaging een boost te geven, financiert het NWB Fonds het Focal Point Social Inclusion. Inmiddels heeft zich hiervoor een enthousiaste groep waterschappers verzameld. Het doel van dit Focal Point is om te zorgen dat er initiatieven komen die sociale inclusie bevorderen binnen de Blue Deal, het internationale programma van de waterschappen en de ministeries van I&M en BuZa. De leden van het Focal Point helpen om de initiatieven te ontwikkelen en uit te voeren binnen in alle 15 Blue Deal landen en om de kennis en bewustwording rondom dit thema in de watersector flink op te schalen. Kennisdeling is hierbij een must, ook van buiten de waterschappen zodat het onderwerp met een brede en deskundige blik wordt bekeken. En natuurlijk is dit bij uitstek een onderwerp dat samenwerking stimuleert, en waarover wij als Nederlandse waterschappen ook veel kunnen leren van onze partners in het buitenland. Het Focal Point organiseert daarom meedere keren per jaar webinars en workshops.
Meer weten?
De trekker van het Focal Point Social Inclusion is Tanah Meijers. Ze hoort graag van je als je ideeën of vragen hebt, via tanah.meijers@waternet.nl.
Comments